Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Moskova’da İran’dan mevkidaşı Hüseyin Buyruk Abdullahiyan’ı ağırladı.
İkili görüşme gerçekleştiren Bakanlar, sonrasında ortak basın toplantısı düzenledi. Gündemde Ukrayna savaşı ve Batı’nın tavrı vardı.
“Yaptırımlara karşın ticaret yükseliyor”
Toplantıda konuşan Lavrov, Rusya ile İran ortasında ekonomik münasebetlerin geliştiğine dikkati çekerek şöyle dedi:
ABD ve takipçilerinin yasa dışı yaptırımlarına karşın, ikili ticaret istikrarlı halde yükselişini sürdürüyor. Geçen yılın datalarına nazaran, ikili ticaret hacmi rekor düzeyine ulaşarak, yaklaşık 5 milyar dolara çıktı. Bu sayı, 2021 yılına nazaran yüzde 20’den daha yüksek.
“İran ile hemfikiriz”
İran nükleer muahedesine değinen Lavrov, Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun 2231 numaralı kararında yer alan bu muahedenin alternatifi bulunmadığını belirterek muahedenin uygulanmasının gerekliliği konusunda İran ile hemfikir olduklarını lisana getirdi.
Lavrov, İran ile Suudi Arabistan ortasında diplomatik ilgilerin yine tesis edilmesini de memnuniyetle karşıladıklarını söyledi.
Blinken’ın açıklamasını yorumladı
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın Ukrayna’da ateşkesin sağlanmasının Rusya’nın lehine olduğu tarafındaki açıklamasını da pahalandıran Lavrov, bunu “yüzeysel bir analiz” olarak nitelendirdi.
“Batı, Ukrayna’daki savaşı durdurmak istemiyor”
NATO ülkelerinin Ukrayna konusunda “yıkıcı politika” izlediğini savunan Lavrov, şöyle konuştu:
Batı, Ukrayna’daki savaşı durdurmak istemiyor. Batı, memleketler arası alandaki rakibi Rusya Federasyonu’nu ortadan kaldırma tarafında teşebbüsleri açısından bu savaşta kendi jeopolitik çıkarlarını görüyor.
“Çin’i etkisiz hale getirmeye çalışıyorlar”
Batı’nın, Çin’i de etkisiz hale getirmeye çalıştığını söyleyen Lavrov, Rusya, İran, Çin ve öteki ülkelerin, Batı’nın hegemonya kurma teşebbüslerine karşı çıkmaya devam edeceğini söyledi.
Lavrov, İran’ın Ukrayna konusunda istikrarlı siyaset izlediğini ve buna paha verdiklerini lisana getirdi.
“Lavrov’u ülkemizde ağırlamayı umuyoruz”
İran Dışişleri Bakanı Abdullahiyan da Lavrov ile görüşmede iki ülke ortasında stratejik ve uzun vadeli iş birliğine yönelik muahedenin son durumunu gözden geçirdiklerini ve muahedenin icrasında son evreye geldiklerini belirterek “Yakın vakitte bu muahedeyi imzalamak üzere Sayın Lavrov’u ülkemizde ağırlamayı umuyoruz.” dedi.
Abdullahiyan, İran ile Rusya ortasındaki ekonomik bağlara de değindi:
İki ülke ortasındaki ekonomik ve ticari iş birliğinde bilhassa son bir buçuk yılda düzgün ilerlemeler kaydedildi. Karşılıklı ticaret hacmimiz, hala iki ülkenin mevcut kapasitesinin altında olsa da bu süreçte 3,5 kattan fazla arttı.
“Güney Kafkasya’daki sıkıntılar, 3+3 sistemi ile çözülmeli”
Güney Kafkasya’daki gelişmeleri de kıymetlendiren Abdullahiyan, şunları kaydetti:
Bu bölgede gerginliğin devam etmesinin Azerbaycan’ın ya da Ermenistan’ın güvenliğinin faydasına olduğunu düşünmüyoruz. Bu mevzuda barış ve istikrarın sağlanması istikametinde hareket edilmesi gerekiyor.
Bölgede rastgele bir jeopolitik değişiklik teşebbüsünü ve yabancı müdahalesini de durumu daha da karmaşıklaştıran bir faktör olarak kıymetlendiriyoruz.
Bu nedenle bu bölgedeki problemlerin çatışmadan uzak halde 3+3 düzeneği ve öteki mevcut düzeneklerle çözülmesi gerektiğini düşünüyoruz.
“Ukrayna’daki gerginlik barış yoluyla çözülmeli”
Ukrayna’da devam eden savaş hakkında da Rus mevkidaşıyla görüştüğünü aktaran Abdullahiyan, buradaki gerginliğin barış yoluyla tahliline ait teşebbüsleri desteklediklerini lisana getirdi:
İran, Ukrayna’da barış ve güvenliğin sağlanmasına ve savaşın sona erdirilmesine yönelik gayretlerini sürdürmeye hazırdır. Batı’nın Ukrayna’yı çeşitli silahlarla donatmasını durumu karmaşıklaştırmaya yönelik bir adım olarak değerlendiriyoruz
İran ile Suudi Arabistan ortasında 7 yıl ortadan sonra varılan münasebetleri olağanlaştırma mutabakatıyla ilgili Abdullahiyan, “Bu bağlamda, komşularımızla ilgilerimizi geliştirme yolunda âlâ ilerlemeler kaydettik.” dedi.
“Görüş ayrılıklarımız hâlâ var”
İki ülke ortasındaki münasebetlerin olağana dönmesini bölgesel iş birliği açısından kıymetli bir adım olarak gördüklerini söyleyen Abdullahiyan, “Bazı görüş ayrılıklarımız hâlâ var lakin bu durum bağların olağana dönmesine ve büyükelçiliklerin tekrar açılmasına pürüz değildir.” değerlendirmesinde bulundu.
İranlı Bakan, Suudi Arabistanlı mevkidaşıyla yakın vakitte bir ortaya geleceklerini yineledi.
Türkiye, Suriye, İran, Rusya toplantısı
Suriye ve Afganistan konusunda da Rus mevkidaşıyla istişarelerde bulunduğunu belirten Abdullahiyan, Türkiye, Suriye, İran, Rusya’nın bakan yardımcıları seviyesinde toplantısının gelecek hafta Moskova’da yapılacağı bilgisini paylaştı ve ekledi:
Türkiye ve Suriye’nin görüşlerini yakınlaştırmak için yapılacak bu toplantıda bir çerçeve belirlenirse bir sonraki görüşme dışişleri bakanları seviyesinde gerçekleştirilecek.
Suriye’de ABD ile İran dayanaklı kümeler ortasındaki çatışmalar
Suriye’de ABD ile İran dayanaklı güçler ortasındaki çatışmalara da değinen Abdullahiyan, şunları söyledi:
Amerikalılar, İran’a atfedildiğini argüman ettikleri kümelerin yahut İran’a ilişkin olduğunu argüman ettikleri insansız hava araçlarının taarruzları hakkında her vakit temelsiz suçlamalarda bulunuyor.
Biz çatışma yahut tansiyon yaratma peşinde değiliz ve bölgenin istikrarı, barışı ve güvenliğinde olumlu ve yapan bir rol oynuyoruz fakat Fırat’ın doğusundaki olaylarda Amerikan tarafına yansımız kararlı ve netti.
İran Dışişleri Bakanı, Afganistan’da ise kapsayıcı bir hükümetin kurulmasının değerini vurguladıklarını belirtti.
