İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un ortak açıklamasında, bu ülkelerin öbür Avrupalı müttefiklerle temel ortak güvenlik çıkarlarını paylaştığı belirtildi.
Bunlardan birinin de nükleer silahların yayılmasının önlenmesi ve İran’ın asla nükleer silah geliştirmemesini sağlamak olduğu kaydedilen açıklamada, bu kapsamda Tahran’ın nükleer faaliyetlerini düzenleyen Kapsamlı Ortak Hareket Planı’nın (JCPOA) kıymetli bir rol oynadığına işaret edildi.
ABD MUAHEDEDEN ÇEKİLMİŞTİ
ABD’nin mutabakattan çekilmesinden duyulan telaşın lisana getirildiği hatırlatılan açıklamada, geriye kalan Çin, Fransa, Almanya, Rusya ve İngiltere’nin JCPOA’yı muhafaza kararlılığını gösterdiği kaydedildi.
İran’ın mutabakat kapsamındaki taahhütlerine tam uymasının ehemmiyetine dikkat çekilen açıklamada, Tahran’ın Temmuz 2019’dan bu yana attığı geri adımlardan duyulan kaygı vurgulandı
Bu adımların bilakis çevrilmesi istenen açıklamada, ayrıyeten İran’ın nükleer programı için uzun vadeli bir çerçeve belirlenmesi gerektiği belirtildi.
“MÜTTEFİK VE ORTAKLARIMIZIN GÜVENLİĞİNE BAĞLILIĞIMIZ DEĞİŞMEDİ”
Son olayların, Tahran’ın bölgede istikrarı bozucu rolünü gösterdiği, bunlara İran İhtilal Muhafızları Ordusu ve ona bağlı Kudüs Gücü’nün faaliyetlerinin de dahil olduğu vurgulanan açıklamada, “Bölgedeki müttefiklerimizin ve ortaklarımızın güvenliğine olan bağlılığımız değişmedi” sözü kullanıldı.
“DİPLOMATİK YOLLAR ELE ALINMALI”
İran’ın istikrarı bozucu bölgesel faaliyetleriyle ilgili telaşların diplomatik yollarla ele alınması gerektiği tabir edilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Bugünkü bildirimiz açık. JCPOA’ya ve onu muhafazaya olan bağlılığımızı sürdürüyoruz. İran’ı mutabakata muhalif tüm önlemleri geri almaya ve (anlaşmaya) tam olarak yine uymaya, daha fazla şiddet aksiyonundan yahut silahların yayılmasından kaçınmaya çağırıyoruz.”
Bölgenin istikrarını korumak için İran’la çalışmaya hazır olunduğu bildirilen açıklamada, ayrıyeten Ukrayna uçağının düşürüldüğünün kabul edilmesinin akabinde atılacak adımlar konusunda birlikte çalışma kelamı verildi.
İRAN’IN NÜKLEER FAALİYETLERİ KONTROL ALTINDAYDI
İran ile Çin, Fransa, Almanya, Rusya, İngiltere ve Avrupa Birliği (AB) ortasında 2015 yılında Tahran’ın nükleer faaliyetlerinin düzenlendiği ve kontrol altına alındığı bir mutabakat imzalanmıştı.
Ancak ABD Lideri Donald Trump’ın misyona gelmesinin akabinde Washington, muahededen tek taraflı çekilerek İran’a tekrar yaptırım uygulamaya başlamıştı.
İRAN MUAHEDEYİ 5 OCAK’TA ASKIYA ALDI
Anlaşmanın öbür taraflarından Washington’u durdurmasını isteyen fakat bunda başarılı olamayan İran, Temmuz 2019’da nükleer mutabakatın kimi unsurlarını, 5 Ocak’ta da muahededen kaynaklanan tüm taahhütleri askıya aldığını açıklamıştı.
Tahran, yaptırımların kalkması ve menfaatlerin temin edilmesi halinde yine muahedeye dönmeye hazır olduğunu söz etmişti.