Aynı alanda yakın arada tıpkı eseri satmak, bu eserleri satanların cirosunu olumsuz istikamette etkiliyor.
Zincir marketlerinin birbirine çok yakın uzaklıkta açılmaları hem onlara hem de etraflarındaki marketlere oumsuz yansıyor.
Yıllardır esnaf birilikleri bu mevzulardan şikayetçi olup, bir yasa ile uzaklıkların düzenlenmesi talebinde bulunmuştu.
İkinci bir şube açmak yasaklanabilir
Rekabet Kurumu, zincir market açılışları için ara ihtarında bulunarak, “belirlenecek bir ara çapında tıpkı ekonomik bütünlük içerisinde yer alan perakendecilerin ikinci bir şube açmalarının yasaklanabileceğinin değerlendirildiğini” bildirdi.
Yeni mağaza açılış müsaadelerinin nüfus kriterine bağlanabilir
Zincir marketlerin yeni mağaza açılış müsaadelerinin nüfus kriterine bağlanmasının rekabet aksisi birtakım tesirlerinin olabileceğine işaret edilen raporda, bu nedenle kelam konusu düzenlemenin hayata geçmemesinin yerinde olacağı bildirildi.
Sektörde alıcı gücünün berbata kullanılması engellenecek
Kurum tarafından hazırlanan “Türkiye Süratli Tüketim Malları Perakendeciliği Bölüm İncelemesi Kesin Raporu”nda, dalda alıcı gücünün berbata kullanılmasının engellenmesi hedefiyle birtakım düzenlemelerin hayata geçirilmesi gerektiği belirtildi.
Vadeli ödemelrde düzenleme gerekli
Bu çerçevede “Perakende Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi Taslağı”nda yer alması gereken kararlara ait birtakım teklifler şöyle sıralandı:
Kanun taslağında haksız ticari uygulamalara ait olarak, bozulabilir ziraî eserler ve besin eserleri bakımından 30 günü aşan ödeme vadelerinin, öteki ziraî eserler ve besin eserleri bakımından 60 günü aşan ödeme vadelerinin, bozulabilir besinlerde kısa müddette yapılan iptal bildirimlerinin, alıcının tek taraflı kontrat değişikliklerinin, kayıp ve bozuk mal riskinin tedarikçiye transferinin yasaklanması gerektiği düşünülmektedir. Birebir düzenleme kapsamında, satılmayan eserlerin iadesinin, listeleme, raf ve stok bedellerini tedarikçinin ödemesinin, promosyon, pazarlama ve reklam için tedarikçinin ödeme yapmasının yasaklanmasına yahut bu konularda perakendecilerce fiyat talep edilebilmesinin fakat taraflar ortasında bu tarafta bir mukavele bulunması durumunda kelam konusu olabileceğine yönelik düzenleme yapılmasına gereksinim vardır.
Perakende bölümü için bağımsız ünite talebi
Bu düzenlemelerin takibi ve kontrolü için bağımsız bir ünitenin tesis edilmesi talep edilen raporda, şu tabirler kullanıldı:
Söz konusu ünitenin misyona has yapılandırılması, şikayet yahut resen inceleme yapma yetkilerini haiz olması, habersiz inceleme yapma yetkisinin olması, bilgi isteme, para cezası tesis etme, ihlali direkt sonlandırma üzere yetkilerle donanması gerekmektedir. Haksız ticari uygulamaların önlenmesine yönelik tesis edilecek para cezalarının caydırıcı nitelikte olması, caydırıcılığın sağlanması için idari para cezasının teşebbüs cirosu üzerinden tesis edilmesi ve tekerrür halinde cezada artırım imkanının bulunması gerektiği düşünülmektedir.
Zincir mağazaların uzaklık şartı
Raporda, zincir mağazaların ara kaidesine ait ise şunlar kaydedildi:
Mağaza açılışlarına yönelik olarak, belirlenecek bir ara çapında tıpkı ekonomik bütünlük içerisinde yer alan perakendecilerin ikinci bir şube açmalarının yasaklanabileceği ve tekrar bu teşebbüslerin tıpkı çap içerisinde bir devralma süreci yapmasının engellenebileceği bedellendirilmektedir. Hakikaten belirli bölgelerde birbirlerine çok yakın aralarda birebir kümeye ilişkin zincir mağazalar görülebilmekte, bu durum o bölgeye yeni bir perakendecinin girişini önleyici sonuçlar doğurabilmektedir. Bu nedenle mevzuya ait düzenlemenin pazarda rekabetçi manada olumlu tesirler doğuracağı görüşü taşınmaktadır.
İndirimli olacağı duyurulan eser mağazada olmalı
İndirimli olacağının duyurulduğu (geleneksel medya, toplumsal medya yahut sair duyuru ve reklamlarla) mühlet boyunca eserin, mağazada bulunmasının ve bu müddet boyunca eserin duyurulan indirimli fiyattan satılmasının sağlanmasının gerektiği vurgulanan raporda, şu söz yer aldı:
Tüketiciler şikayetlerinde birden fazla vakit misal konuları gündeme getirmişler, indirimli olacağı duyurulan eserlerin perakendecilerde bulunamadığını belirtmişlerdir. Bu düzenlemenin hem tüketicinin, hem de rekabetin korunması ismine yarar sağlayacağı bedellendirilmektedir.
Sadece bir perakendeciye özel ambalaj sorunu
Raporda, tedarikçilerin tek bir zincir market için özel gramajlı eser üretmesine yönelik yapılan mutabakatların engellenmesi gerektiğinin değerlendirildiği bildirilerek, şunlar kaydedildi:
Bu bağlamda, eserlerin bilinen yahut standart ambalajlarından farklı olarak muhakkak bir boyutunun münhasıran yalnızca bir perakendeci için üretilebildiği görülebilmektedir. Bu uygulamalar dalda yaygınlaşmaktadır. Bu mutabakatların, rekabeti olumsuz istikamette etkileme ihtimali olduğu üzere bu muahedeler tüketicilerde de çeşitli yanılsamalara yol açabilmektedir. Kelam konusu gramaj-ambalaj-boyut farklılıklarının tüketici tarafından çarçabuk algılanıp algılanamayacağına bakılmaksızın, yalnızca bir perakendeciye özel muhakkak bir ambalaj üretilmesinin yapılacak bir düzenleme ile yasaklanabileceği düşünülmektedir.
